Begro­tings­bij­drage 6 en 7 november 2019

De Partij voor de Dieren vindt dat iedereen de vruchten moet kunnen plukken. We staan voor de grote uitdaging om de toekomst gezond, leefbaar en sociaal te houden. Een duurzaamheidsfonds van 3 miljoen euro vinden wij dan ook erg krap. Wij vragen aan het college hoe dit fonds concreet gevuld gaat worden.
In 2015 hebben de Verenigde Naties 17 ambitieuze doelstellingen voor duurzame ontwikkeling vastgesteld, zoals het einde aan armoede en ongelijkheid, het bevorderen van veiligheid en duurzaamheid. De VNG geeft per doel een aantal suggesties die je als gemeente kan overnemen. De 17 sustainable development goals bieden een helder, bruikbaar kader om als leidraad te gebruiken bij het ontwikkelen en toetsen van beleid. Het zijn de topprioriteiten van de wereld voor de periode tot 2030. De doelen dagen de gemeente uit om direct bij te dragen aan een rechtvaardige, veilige en welvarende wereld, zowel binnen de gemeentegrenzen als daarbuiten, en vormen een verbindend element in de samenwerking met burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties. De Partij voor de Dieren hecht grote waarde aan de 17 doelen en dient daarom vandaag een motie in om van Heerlen een Global Goal-gemeente te maken. We hopen dat deze op brede steun kan rekenen. Reeds 82 gemeenten gingen ons voor.
Klimaatdoelen vormen een onderdeel van deze goals. Er ligt een grote uitdaging voor ons om die klimaatdoelen te realiseren. Urgenda heeft hiertoe een 40 puntenplan gelanceerd. In de Tweede Kamer heeft dit plan geleid tot een aangenomen motie om deze 40 punten uit te voeren. Onder andere de Partij voor de Dieren, CDA, D66, PvdA, 50PLUS, GroenLinks en de SP stemden voor. Ook voor gemeenten zitten er goed uitvoerbare punten in die in een aantal gevallen geen geld kosten, maar juist een besparing opleveren. Daarom dienen we vandaag ook een motie in om de Urgendapunten over te nemen die op gemeentelijk niveau bruikbaar zijn.

Voorzitter, onder het kopje Circulaire economie wordt vermeld dat het streven is om met minimaal één sloopproject van een gemeentelijk gebouw te experimenteren met een duurzame sloopmethode. Kan het college uitleggen wat hij verstaat onder een duurzame sloopmethode? Kan het college toezeggen dat in 2020 daadwerkelijk bij minimaal één sloopproject van een gemeentelijk gebouw een duurzame sloopmethode gebruikt zal worden?

Een andere maatregel die met een minimum aan kosten een maximum aan effect kan bereiken is de ja/ja- sticker. Door het omdraaien van de norm, geen ongevraagd drukwerk tenzij je een ja/ja-sticker hebt, kan er een grote besparing op papier en op CO2-uitstoot per huishouden gerealiseerd worden. Recyclen is goed, maar voorkomen is beter. Want de papierindustrie heeft een grotere CO2-uitstoot dan de luchtvaart. Na Amsterdam volgden al snel zo’n 13 andere gemeenten met de invoering van de ja/ja-sticker. Wij zullen vandaag een motie indienen om dat goede voorbeeld te volgen.

De tarieven vastrecht van de afvalstoffenheffing stijgen met 14,5% door een kostenstijging bij de RD4. Om deze kosten omlaag te brengen, is een betere scheiding van afval nodig. In Heerlen blijven we meer dan 100 kilo restafval per persoon per jaar produceren, terwijl gemeente Horst nog maar 23 kilo per persoon per jaar produceert. Ook nemen in Heerlen het aantal dumpingen in de openbare ruimte toe, terwijl deze in de gemeente Horst aan de Maas nauwelijks voorkomen. Voorzitter, afval dat er niet is, hoef je niet te verwerken. Wij willen graag een toezegging van het college om te bekijken of de methode Horst toepasbaar is voor Heerlen.

Hoe kan iedereen de vruchten gaan plukken in het centrum, voorzitter? Er ligt een grote uitdaging om de bezoekersaantallen van het nieuwe station, ook in het centrum, omhoog te krijgen. Veel kleine ondernemers hebben de leegloop in de binnenstad niet overleefd, terwijl juist zij de couleur locale geven aan Heerlen. Ook de veiligheid laat te wensen over. Het transgenderstel dat landelijke bekendheid kreeg omdat ze zich genoodzaakt zagen te verhuizen, kan nog steeds geen gebruikmaken van het prachtige station vanwege de probleemjongeren. Kan het college toezeggen deze problemen echt grondig te onderzoeken?

In Zuid Limburg bestaat een behoefte aan doorstroom van woningen. Starters die een eigen huis willen kopen, komen door stijgende kooprijzen en strengere hypotheekeisen vaak net een klein stukje financiën tekort. De Startersregeling die provincie Limburg aanbiedt, voorziet in een behoefte door middel van een overbrugging in de vorm van een lening. In de aangesloten gemeenten, er zijn maar drie gemeenten in Limburg die nog niet meedoen, wordt door een kwart van de deelnemers ook aan verduurzaming van de woning gedaan. Ook komen sociale huurwoningen vrij, omdat de doorstroom op gang komt. Bovendien houd je met een betaalbare woning meer jongeren hier. De Partij voor de Dieren zal vandaag een voorstel indienen om ook in Heerlen deel te nemen aan de startersregeling.

Dan de vervoersarmoede. Het CDA en de Ouderenpartij hadden het er ook al over. Het Centraal Bureau voor de Statistiek en het Planbureau voor de leefomgeving geven aan dat 1 op de 10 Heerlenaren lijdt aan vervoersarmoede. We horen en lezen dat de wethouder onder meer gaat inzetten op meer fietsen. Wij vinden dat een heel goed plan. Echter, de Partij voor de Dieren vindt ook, net als sommige voorgaande sprekers, dat die onveilige situaties moeten worden aangepakt, evenals de slechte luchtkwaliteit. Hoe gaat het college dat aanpakken? En hoe zit het nou met die gratis bus naar het centrum uit het coalitieakkoord? Graag een reactie van het college.

De bezuinigingen op groenbeheer leiden tot klachten van omwonenden. De Partij voor de Dieren ziet kansen om de biodiversiteit, die toch in een dramatische toestand is, te vergroten en de kosten te verlagen door een andere vorm van aanplant en een ander maaibeleid. Plant bomen en struiken aan die belangrijk zijn als voedsel voor insecten en vogels. Bijvoorbeeld het niet opruimen van bladeren - als dat niet tot gevaarlijke situaties leidt - bespaart geld en is belangrijk voor egels en andere kleine diertjes. De Partij voor de Dieren vindt het belangrijk om in gesprek te gaan met buurtbewoners, om ze mee te nemen in het belang van biodiversiteit en waarom een groenbeheer 2.0 zo hard nodig is.

Vorig jaar diende de Partij voor de Dieren de motie Steenbreek in, en we zijn verheugd te lezen dat er aansluiting wordt gezocht met Ik Groen Het en de afkoppeling van hemelwater. Kan het college een overzicht verstrekken van de gerealiseerde Steenbreekprojecten en de ambitie voor 2020 in oppervlakte en projecten?

En welke vruchten plukken de dieren in deze stad? Dit college heeft het afgelopen jaar meerdere malen laten zien dat ze het vermaak van mensen boven het welzijn van dieren stelt. Is het college het met de Partij voor de Dieren eens dat als dat je keuze is, je als gemeente dan wel eisen kunt stellen aan de borging voor dierenwelzijn in de vergunningverlening? Voor rekening van de initiatiefnemer, uiteraard. We zien dat de wethouder Dierenwelzijn is verdwenen in de begroting. We willen graag een reactie van het college waarom dierenwelzijn is geschrapt en wat de wethouder Dierenwelzijn in zijn eerste en enige jaar heeft bereikt.

Qua armoede, eenzaamheid en gevoel van veiligheid hebben wij nog grote stappen te maken. Dit college heeft er wederom voor gekozen om de rekening te leggen bij burgers die vaak uit gevoelens van eenzaamheid en onveiligheid kiezen voor een hond. Het overgrote deel van de hondenbelasting - die tot de hoogste van het land behoort in een stad met veel arme inwoners - wordt gebruikt om het begrotingsgat te vullen. De Partij voor de Dieren vindt dat de hondenbezitter onevenredig belast wordt en dient vandaag een motie in om de hondenbelasting af te schaffen. De financiering zien we in een handhaving of geringere verlaging van het percentage OZB voor woningen. Volgens de Partij voor de Dieren is dit een eerlijkere verdeling.

Om armoede tegen te gaan, investeert Heerlen in de Kredietbank Limburg. Kleine schulden kunnen gigantisch oplopen door incasseringsbedrijven. Wat dat betreft wil de Partij voor de Dieren dan ook een compliment maken voor de gewijzigde aanpak met de saneringskredieten.
Ook wij willen de griffie, de bodes en de ambtelijke ondersteuning bedanken. We willen met onze voorstellen Heerlen duurzamer, socialer en toekomstbestendiger maken. We zien uit naar een reactie van het college.