Schrif­te­lijke vragen Plusquin over Verplaatsen overlast gevende roeken­ko­lonies Heer­lerbaan en Hoens­broek

Indiendatum: 7 okt. 2021
Antwoorddatum: 4 nov. 2021

Geachte mevrouw Plusquin,

Naar aanleiding van uw vragen d.d. 7 oktober 2021 inzake “Verplaatsen overlast gevende roekenkolonies Heerlerbaan en Hoensbroek” delen wij u het volgende mede.

Vraag 1) De roek is een zeer honkvaste en sociale vogel. Het verjagen en verplaatsen van zijn leefgebied kan gevolgen hebben voor het welzijn van een hele kolonie. In het roekenbeschermingsplan staat dat er geen redelijke alternatieven beschikbaar zijn. Uit het roekenbeschermingsplan blijkt echter niet welke alternatieven overwogen zijn, terwijl dit wel één van de voorwaarden is om een ontheffing te krijgen. Welke alternatieve oplossingen zijn er bedacht en uitgeprobeerd alvorens over te gaan tot het idee van verplaatsing van de kolonies? Waar blijkt dit uit?

Er bestaan geen alternatieve methoden. Andere alternatieven zijn of niet mogelijk, dragen niet bij aan de oplossing van het probleem of leiden tot meer negatieve effecten op de roek dan bij de huidige werkwijze het geval is. De overlast neemt alleen af als er minder dieren leven in de directe nabijheid van bewoning. Dit bereiken we alleen door verstoring, verwijdering van nesten, ongeschikt maken van bomen of de dieren te doden. Met uitzondering van doden zetten wij al deze maatregelen in nadat daarvoor ontheffing is verleend door het bevoegd gezag ( provincie).

De alternatieven wat betreft locatie, inrichting, werkwijze en planning zijn in het plan afgewogen, zoals de wet vereist.
In aanvulling op de maatregelen is actieve communicatie richting bewoners van belang, om meer begrip te krijgen voor de roeken zelf. Meer begrip en acceptatie van de roeken kan leiden tot minder klachten, waardoor de noodzaak tot verplaatsing afneemt. Communicatie is daarom als aanvullende maatregel opgenomen in het Roekenbeschermingsplan. Communicatie alleen zal echter niet de klachten kunnen wegnemen, om die reden is dit niet als volwaardig alternatief overwogen.

Vraag 2) In navolging van de vorige vraag: denkt het college dat dit voldoende is om de toets voor een ontheffing te doorstaan? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet en gaat het alsnog alternatieve oplossingen in praktijk brengen?

Wij spannen ons maximaal in om de roekenpopulatie te behouden of uit te breiden en tevens de overlast tegen te gaan. Wij volgen de aanbevelingen van ons ecologisch adviesbureau en vanuit het landelijke kennisdocument Roek op. Onze aanpak gaat verder dan andere gemeenten in het land die al ontheffing hebben ontvangen, ten gunste van de roek.

Het is aan het bevoegd gezag, de provincie Limburg, om te beoordelen of het roekenbeschermingsplan voldoende bijdraagt aan de instandhouding van de Heerlense roekenpopulaties. Alternatieven zijn er niet, zie vraag 1.

Vraag 3) Het verplaatsen kan enkel gebeuren in een aantal gevallen. Volgens het roekenbeschermingsplan worden de nesten verplaatst omwille van de volksgezondheid, meer bepaald het verstoren van de nachtrust door geluid. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens stelt echter hoge eisen aan het aantasten van de volksge- zondheid door het verstoren van de nachtrust door geluid. Denkt het college dat het ontheffingsverzoek deze toets omtrent legitiem belang zal doorstaan, vooral gelet op deze jurisprudentie? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet en wat is daarvan het gevolg voor het college?

Ja, de GGD Zuid-Limburg heeft in een brief gericht aan de gemeente een onderbouwing gegeven van het effect van geluidsoverlast door roeken op de volksgezondheid. De verwachting is dat deze onderbouwing voldoende is om deze toets te doorstaan. Daarnaast gaan wij uit van schriftelijke verklaringen van onze inwoners die de overlast elke dag ervaren.

Wanneer de ontheffing niet wordt verleend zullen de roeken met rust gelaten worden. De overlast gevende deelpopulaties zullen zich verder uitbreiden en daarmee zal de overlast voor bewoners alleen maar toenemen.

Vraag 4) SOVON geeft aan dat het verplaatsen van kolonies zelden lukt. Vaak versnipperen deze kolonies en krijgen juist meer mensen last van broedende kolonies. Volgens het roekenbeschermingsplan zullen de alternatieve locaties in gebruik genomen worden, en dus niet tot een verslechtering van de instandhouding van de populatie leiden. Kunt u met zekerheid zeggen dat de roeken de nieuwe locaties daadwerkelijk in gebruik gaan nemen? Of is de kans groot dat ze zich elders gaan vestigen en het probleem wordt verschoven?

Het artikel van SOVON alleen over het verjagen van de roeken, niet over actief verplaatsten. Wij beamen dat alleen verjagen leidt tot een ongecontroleerde versnippering van deelpopulaties. De conclusie dat hierdoor meer mensen last krijgen is slechts ten dele waar. Gebleken is dat roeken door verjaging op plekken

gaan zitten waar wel en geen overlast wordt ondervonden. De hoeveelheid roeken per deellocatie neemt af, de totale populatie blijft behouden.
Het is nooit te garanderen dat alternatieve locaties gebruikt zullen worden. Het is aan de roeken om een nieuwe plek te vinden. Wel doen we alles binnen onze mogelijkheden om de roeken te lokken naar de alternatieve locaties. Deze zijn geschikt qua nestbomen, hebben een ruim foerageergebied, de oude nesten worden aangeboden en de roeken worden met voer, nestmateriaal en geluid gelokt. Het is dan ook aannemelijk dat de alternatieve locaties gebruikt gaan worden.

Om te waarborgen dat de gunstige staat van instandhouding van de populatie roeken niet verslechtert, wordt de populatie jaarlijks gemonitord. Op basis van de resultaten van de monitoring wordt bekeken of de alternatieve locaties voldoen, of dat er andere alternatieve locaties nodig zijn

Vraag 5) Wat gaat er gebeuren met de kolonies als de verplaatsing mislukt en ze elders voor overlast gaan zorgen?

Dan zullen wij we wederom handelen conform roekenbeschermingsplan. Wanneer ze op een niet voorziene plek gaan zitten waar ze geen overlast geven laten we ze daar zitten.

Hoogachtend,
burgemeester en wethouders van Heerlen,
namens dezen,
Wethouder voor Beheer en Onderhoud, Mobiliteit, Duurzaamheid & Milieu, C.M.J.P. Claessens