Hoe zit het in Heerlen met rubber­korrels in kunst­gras­velden?


Indiendatum: 4 okt. 2023

-Hoe is in Heerlen gehandeld na de Zembla uitzending* in 2017 over mogelijke gezondheids- en milieurisico’s?

-Op welke wijze is er rekening gehouden met de gezondheid van sporters, grotendeels jongeren?

-Wat is er ondernomen na december 2019** (de uitspraak door de rechtbank van Rotterdam) met betrekking tot het gebruik van rubberkorrels als vulmiddel in kunstgrasvelden?

-Veel gemeenten besloten na de uitspraak in 2019 tot een rigoureuze koerswijziging en het hebben rubbergranulaat vervangen. Behoort ook Heerlen hiertoe?

-Is het college bekend met alternatieve vulmiddellen?

-Wat wordt in Heerlen als veilig vulmiddel toegepast?

-Is het college bekend met artikel 13 van de wet bodembescherming en de verantwoordelijkheid voor bodembeheerders?

- Hoeveel kunstgrasvelden zijn er in Heerlen?

- Is de ondergrond onderzocht onder onze kunstgrasvelden met rubberkorrels?

-De bodemsaneringskosten kunnen neerkomen op een ton per veld. Is het mogelijke financieel risico dat hiermee gepaard gaat bekend en begroot?

In de media: Europees verbod voor kunstgrasvelden met rubberkorrels (26 sept. 2023). Maar het EU verbod op rubberkorrels is nog ver weg! Het gaat pas in over acht jaar.

Zembla berichtte in 2017 al over mogelijke gezondheids- en milieurisico’s.

Op 14 september 2017 deed milieuorganisatie Recycling Netwerk aangifte van overtreding van de milieuwet door alle partijen die rubbergranulaat produceren, aanleggen, beheren en gebruiken. Het belangrijkste argument van Recycling Netwerk is dat het rubbergranulaat eigenlijk nog afval is, omdat er milieuvervuilende stoffen uit kunnen komen.

Artikel 13 van de wet bodembescherming verplicht bodembeheerders immers om verontreiniging of aantasting van de bodem te voorkomen. En is de bodem al verontreinigd, dan moet de beheerder de directe gevolgen daarvan zoveel mogelijk beperken.

Indiendatum: 4 okt. 2023
Antwoorddatum: 31 okt. 2023

Geachte mevrouw Géron,

Naar aanleiding van uw vragen d.d. 5 oktober 2023 inzake hoe zit het in Heerlen met rubberkorrels in kunstgrasvelden delen wij u het volgende mede.

Vraag 1

Hoe is in Heerlen gehandeld na de Zembla uitzending* in 2017 over mogelijke gezondheids- en milieurisico’s?

Antwoord

Tijdens en na afloop van de discussie die toen is ontstaan, hebben wij de landelijke (beleids)lijn van de Vereniging Sport en Gemeente en het RIVM gevolgd. Belangrijkste conclusie was dat het risico op de gezondheid praktisch verwaarloosbaar is. Ten aanzien van milieuaspecten proberen we zo veel mogelijk te voorkomen dat de SBR-korrels in de omgeving van het sportcomplex terechtkomt. Dat doen we door velden voorzien hebben van kantplanken door overal uitlooproosters te plaatsen met schoonloopmatten. Dit hebben we gefaseerd uitgevoerd en doorgaans gekoppeld aan geplande veldvervangingen. We verwachten dat de nog ontbrekende kantplanken, uitlooproosters en schoonloopmatten nog dit jaar geplaatst worden. Daarnaast proberen wij door het goed schoonhouden van de looppaden de verspreiding van de infill zo veel mogelijk te voorkomen.

Tevens onderzoeken we bij elke veldvervanging de kwaliteit van de bodem. Nadat de oude mat is verwijderd wordt de bodemkwaliteit onderzocht door een extern bureau. In overeenstemming met de raadsinformatiebrief van 23 oktober 2018 (BWV-18003388) is de bodem rondom de velden met SBR-granulaat onderzocht om de nulsituatie vast te stellen en te kunnen nagaan welke maatregelen nodig zijn om de verspreiding van SBR-granulaat te beperken. Onderzoek onder de velden wordt uit- gevoerd in samenloop met renovatie van de velden.

Vraag 2

Op welke wijze is er rekening gehouden met de gezondheid van sporters, grotendeels jongeren?

Zie antwoord vraag 1

Vraag 3

Wat is er ondernomen na december 2019** (de uitspraak door de rechtbank van Rotterdam) met betrekking tot het gebruik van rubberkorrels als vulmiddel in kunstgrasvelden?

Antwoord

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Veel gemeenten besloten na de uitspraak in 2019 tot een rigoureuze koerswijziging en het hebben rubbergranulaat vervangen. Behoort ook Heerlen hiertoe?

Antwoord

Uiteraard zijn er gemeenten die een nieuw type kunstgrasveld hebben aangelegd maar het beeld dat veel gemeenten een rigoureuze koerswijziging hebben doorgevoerd herkennen wij niet.

De gemeente Heerlen heeft nog niet gekozen voor een rigoureuze koerswijziging. Het is wel zo dat wij de landelijke ontwikkeling op dit gebied op de voet volgen. De keuze voor een nieuw type mat is nogal complex. Dat komt omdat er nog relatief weinig ervaring is met het gebruik en onderhoud van andere type matten op de langere termijn. We weten nog relatief weinig over afschrijvingstermijnen van andere types kunstgras.

Veel velden worden in Heerlen op sommige sportparken naast de voetbalverenigingen ook intensief gebruikt door het onderwijs en/of door de buurt. Het is aannemelijk dat de vezels van de velden die intensief betreed worden door gebruikers met schoeisel met platte zolen, sneller afslijten en daarmee eerder aan vervanging toe zijn. Het is de verwachting dat de slijtage van non-infill velden nog intensiever zal zijn. Een veld (zonder infill) dat sneller slijt en daarmee vaker vervangen moet worden, is op de lange termijn ook niet zondermeer duurzamer.

Het huidige type mat dat in Heerlen wordt toegepast, wordt daarnaast nog steeds door de voetbalverenigingen gewaardeerd als het type mat dat de sporttechnische aspecten het best benaderd in vergelijking met natuurgras.

Vraag 5

Is het college bekend met alternatieve vulmiddellen?

Antwoord

Ja.

Vraag 6

Wat wordt in Heerlen als veilig vulmiddel toegepast?

Antwoord

Ja, wij hanteren hiervoor de landelijke norm vanuit NOC*NSF (norm nocnsf- m.37.a), leveranciers moeten dit aan de hand van een certificaat kunnen aantonen.

Vraag 7

Is het college bekend met artikel 13 van de wet bodembescherming en de verantwoordelijkheid voor bodembeheerders?

Antwoord

Ja.

Vraag 8

Hoeveel kunstgrasvelden zijn er in Heerlen?

Antwoord

In Heerlen zijn er 18 velden met SBR-infill: 13 seniorvelden, 5 pupillenvelden. Daarnaast is er één korfbalveld (zand infill), zijn er drie hockeyvelden waarvan 2 watervelden en 1 met zand ingestrooid veld. De alternatieve infill voor korfbal en hockey hebben te maken met de sporttechnische eigenschappen van die sporten

Vraag 9:

Is de ondergrond onderzocht onder onze kunstgrasvelden met rubberkorrels?

Antwoord

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 10:

De bodemsaneringskosten kunnen neerkomen op een ton per veld. Is het mogelijke financieel risico dat hiermee gepaard gaat bekend en begroot?

Antwoord

Of hier sprake van is, zal uit nader onderzoek moeten blijken. Eventueel benodigde bodemsaneringskosten zijn niet begroot.

Hoogachtend,
burgemeester en wethouders van Heerlen,